M-95 Degman – twardy Ustasz
Degman to chorwacka mutacja sowieckiego T-72. Wiem, że to nie jest Leopard ani Merkava. Pewnie daleko mu także do Abramsa ale jest przykładem, że z T-72 można zrobić więcej
Jakiś czas temu wyraziłem się niepochlebnie o czołgu PT-91 Twardy. Zapewne ludzie pracujący nad tą modernizacją T-72 zrobili wszystko, aby Twardy za pieniądze, które łoży polski podatnik, a rozdziela rząd, miał jak najlepsze właściwości bojowe. W to nie śmiem wątpić.
Ale dla Polski nie jest potrzebny pojazd jaki kupiła od nas Indonezja czy Malezja. Nie mieszkamy na wyspach Pacyfiku, między Australią a Tajlandią tylko między Rosja a Niemcami, które czasem zdają się nie dostrzegać państw z naszego regionu, a granicę najchętniej widziałyby na Wiśle.
Nie wiem czy Polsce w ogóle potrzebne są czołgi. Może wystarczyłaby po prostu tania i dobra broń do ich zwalczania oraz przeszkolenie obrony cywilnej dla każdego mężczyzny jak w Japonii czy Szwajcarii. O wolnym dostępie do broni jak w USA przestałem marzyć już dawno.
Jeśli już mamy budować jakiekolwiek czołgi to przynajmniej bierzmy przykład z naszych braci Chorwatów.
Ich Degman ma przewagę o jedną generację w tym sensie, że jest modyfikacją jugosłowiańskiego czołgu m-84 który był modyfikacją T-72.
W latach siedemdziesiątych, Jugosłowiańska Armia Ludowa, postanowiła stworzyć czołg własnej produkcji. W tym celu zakupiono czołgi T-72, a także licencję do ich produkcji. Przez całe lata siedemdziesiąte czołgi były poddawane próbom celem wykrycia wad. W 1983 stworzono prototyp, a w rok później czołg wszedł do produkcji seryjnej.
Głównym ulepszeniem Degmana w stosunku do czołgu M-84 jest pancerz reaktywny na wieży, przodzie i bokach. W opcjonalnym wyposażeniu oferowane są kamery termowizyjne oraz silnik o mocy 1200 KM (890 kW) dzięki któremu stosunek mocy do masy wynosi 27 KM/t. W czołgu oprócz tego są jeszcze nieznaczne zmiany w systemie kierowania ogniem, komunikacji, gąsienicach.
Wieża Degmana już na pierwszy rzut oka wygląda solidniej od Twardego, któremu pancerz reaktywny i wszelkie ustrojstwo obserwacyjno – komunikacyjne, sterczące na wszystkie strony, może zmieść jeden pocisk termobaryczny.
Moc silnika/masa czołgu:
- Degman: 1200 KM/44 500 kg
- Twardy:850 KM/45 300 kg
- Prędkość: bd
- Degman: 70 km/h (po drodze)
- Twardy:60 km/h (po drodze)
Reszta, czyli armata, zapas amunicji etc. bez różnic. System kierowanie ogniem w Degmanie został nieznacznie zmodyfikowany.
Chorwaccy i Serbscy piloci kiedy skończyły im się części i uzbrojenie do Su i Migów, latali na odpowiednikach naszych Iskier i Iryd. A trzeba przyznać, że są to narody które wojnę prowadziły całkiem niedawno i na ich doświadczeniach powinniśmy się uczyć, że nie kupuje się samolotów ani żadnej innej broni bez licencji i planów umożliwiających ich naprawy i modernizacje. Takie licencje na F-16 mają np. Japonia, Izrael czy Arabia Saudyjska.